و نُرید أن نَمُن عَلى الذّین استُضعِفوا فِى الأرضِ وَ نَجعلهم أئمّة و نَجعلهم الوارثین (قصص-)5

در قران می خوانیم:

«وَ لقد کَتبنا فی الزَّبور مِن بعد الذکر اِنَّ الاَرض یرثُها عبادی الصّالحون»

ما علاوه بر ذکر(تورات) در زبور نوشتیم که در آینده بندگان صالح من وارث زمین خواهند شد.انبیا-105

زبور کتاب حضرت داود است که خود پیرو شریعت حضرت موسی و تورات است.

در عهد عتیق-کتاب مزامیر-مزور 37 می خوانیم:

شریران منقطع می شوند، اما متوکلان به خدا وارث زمین خواهند شد 10- و حال اندکست که شریر نیست شود که هر چند مکانش را جستجو کنی ناپیدا خواهد بود 11- اما متواضعان وارث زمین شده و از کثرت سلامتی متلذذ خواهند شد 12

...متبرکانِ خداوند، وارث زمین خواهند شد اما ملعونان وی منقطع خواهند شد 29

صدیقان وارث زمین شده و تا ابد در آن ساکن خواهند شد 34

در فصل دیگری از کتاب مزامیر- مزمور 96 - بندهای 10-13در اوصاف امام مهدی و عدالت او می خوانیم:

«قوم ها را به انصاف داوری خواهد کرد. آسمان و زمین شادی کنند و زمین مسرور گردد. دریا و پری آن غرش نمایند. صحرا و هر چه در آن است به وجد آید، آنگاه تمام درختان جنگل ترنم خواهند نمود به حضور خداوند. زیرا که می آید، زیرا کسی برای داوری جهان می آید. ربع مسکون را به انصاف داوری خواهد کرد و قوم ها را به امانت خود»

                                                                                            ادامه دارد...

خنس

«خُنَّس» آن ستاره هاي سير کننده است که براي آنها محلّ سيري است. مانند: زُحَل، مريخ، زهره، عطارد و براي خورشيد و ماه مسيري براي سير وجود ندارد.

«امّ هاني» از امام باقر عليه السلام درباره ي آيه ي «فَلا اُقْسِمُ بِالخُنَّسِ (تکوير/15) : سوگند به ستارگاني که باز مي گردند» پرسيد. حضرت عليه السلام فرمود:

«آن امامي است که در زمان خود پنهان مي شود».

برخاستن هنگام شنيدن لقب قائم يکي از وظايف عاشقان و شيفتگان حضرت ولي عصرعليه السلام ، آن است که چون به ياد او مي افتند و يا نام آن حضرت را مي شنوند، نسبت به ايشان اظهار ارادت نموده، قيام کنند و از جاي خود به پا خيزند. از امام صادق عليه السلام سؤال شد: چرا به هنگام شنيدن نام «قائم» بايد برخيزيم؟ فرمود: «براي آن حضرت غيبت طولاني اي هست و اين لقب يادآور دولت حقه آن حضرت و ابراز تأسف بر غربت او است. لذا آن حضرت از شدّت محبت و مرحمتي که به دوستانش دارد به هر کس که حضرتش را با اين لقب ياد کند، نگاه محبت آميز مي کند. از تجليل و تعظيم آن حضرت است که هر بنده خاضعي در مقابل صاحب عصر خود - هنگامي که مولاي بزرگوارش به سوي او بنگرد - از جاي برخيزد. پس بايد برخيزد و تعجيل در امر فرج مولايش را از خداوند مسألت نمايد».

حضرت بقیه الله ارواحنا فداه فرمودند:

«اگر مومنی در مجالس سوگواری، پس از ذکر مصائب حضرت سیدالشهدا برای من دعا کند، من برای او دعا می­کنم.»

 کتاب مکیال المکارم

توبه،ضرورت امروز

بشر باید توبه­ای کند به عمق تاریخ. و شیعیان توبه ای عمیقتر؛ چرا که نقشه سعادت بشریت در دستان آنهاست. «آن هنگامیکه برای امام یارانی به تعداد اهل بدر(313 تن) گرد هم آیند بر آن حضرت قیام واجب است.»[1] آیا در حال حاضر در میان جمعیت بیش از شش میلیارد نفری کره­ی زمین 313 نفر واجد شرایط یافت نمی­شود؟ آیا نباید حداقل در این طول غیبت شیعیان به فکر می­افتادند که با عزم راسخ ظهور امام را زمینه سازی کنند؟ شایسته است ما نیز از خود بپرسیم که نقش من در در طولانی شدن غیبت امام زمان(ع) چیست؟ چگونه می­توانم امامم را در این عصر یاری کنم؟ یقین داشته باشیم که امام عصر ما را از خود ما بهتر می­شناسد. هر عملی که از ما سر می­زند در معرض نگاه اوست. پدران بزرگوارش فرموندند که: «اگر لبانتان را در خانه تکان دهید، منظورتان را می­فهمیم.»[2]

            یک چشم زدن غافل از آن یار نباشیم              *****              شاید که نگاهی کند آگاه نباشیم

باری شیطان در کمین شیعیان آخرالزمان نشسته تا آنها را نیز چون آدم و حوا از بهشت براند. مبادا به کید ابلیس، ما را از بهشت امامت[3] برانند! ... مومن از یک سوراخ دو بار گزیده نمی­شود.

بیایید امام زمانمان را تنها نگذاریم

ما از غیبت سخن می­گوییم، ظاهرا، ظهور را به انتظار نشسته­ای؛ ولی آن طرف ضمیر جهانیان به ظهور گواهی می­دهد. نکند از ما پیشی بگیرند. نکند فطرت های پاک و عدالت طلب جهان در استقبال از موعود و بیعت با امام از ما پیش بیافتند. «فَاستَبَقوا الخیرات»

در این میان بر معرفت امام هر زمان به عنوان راه رهایی از مرگ جاهلی تاکید شده است و حدیث متواتر و مشهور بین شیعه و اهل تسنن که:

«هر کس بمیرد و امام زمان خود را نشناسد به مرگ جاهلی مرده است.» امامت از اصول دین است و تقلید در آن جایز نیست بنابراین هر کس خود باید به دنبال شناخت امام زمان خویش گام بردارد. شناخت امام تنها دانستن نام و نسب و مکان ولادت ایشان نیست. در این بیان تأمل کنید: «میلیارد­ها شیخ طوسی و شیخ انصاری، ارزش یک نفس امام زمان را ندارند»[4] اوصاف و جایگاه آن حضرت به درستی میان مردم تبیین نشده است. متاسفانه شناخت برخی مردم با مقام و منزلت حقیقی آنحضرت متناسب نیست و تصور برخی العیاذ بالله امام عصر را چیزی مثلا یک سر و گردن بالاتر از مرجع تقلید است؛ در حالی که امام می­فرمایند: «امام یگانه روزگار خویش است. هیچ کس در مقام به او نزدیک نمی­شود و هیج عالمی با او برابری نمی­کند. جایگزینی برای او پیدا نمی­شود و شبیه و مانند ندارد.»[5] روایات زیادی وارد شده است که اهل بیت با هیچ کس قابل مقایسه نیستند و اصولا قیاس میان آن خاندان با دیگران جایز نیست.

در سالهای حیات آیت الله بروجردی(رض) روزی نام آن فقیه بزرگ را در هنگام دعا در کنار نام مقدس امام عصر یاد کردند. آن مرد سخت برآشفت و با ناراحتی بانگ زد: بگویید ساکت باشد! من که ام که نام مرا در کنار اسم مقدس امام زمان یاد کنند؟

 در هر عصری فقط راه رسیدن به خدا فقط امام آن عصر است. از امام حسین پرسیدند معرفت خدا چیست؟ فرمودند: «این که اهل هر زمانی امام خود را بشناسند که اطاعت از او بر ایشان واجب است.»[6] در همین راستاست که در زیارت آل یس، پس از ادای سوگند به ولایت و امامت یازده امام به طور جداگانه، گواهی و شهادت خاصی به ولایت و امامت امام عصر اعلام می­کنیم، زیرا در این زمان، صراط مستقیم، کشتی نجات، امین خداوند، خلیفه خدا در روی زمین، ولی حق، مخزن علوم الهی، وارث علم و کمالات همه انبیا و اولیا فقط اوست. که در زیارت آن حضرت می­خوانیم: «السلام علیک یا سبیل الله الذی من سلک غیره هلک.»[7] سلام بر تو ای راه خداوندی که هر کس به آن نرود تباه و هلاک می­شود.» باید با تمامی وجود از درگاه خدا معرف خدا و رسول و حجتش را طلب کنیم که اگر آن وجود نازنین را آن سان که شایسته است بشناسیم از انجام وظبفه خویش در قبال آن ولی خدا غافل نخواهیم شد. آن وقت است که از فرزند و پدر و مادر و ... دوست داشتنی ترش خواهیم یافت. اگر اکنون چنین محبتی را به پای آن حضرت نمی­ریزیم، از معرفت ناقص ماست. در انجام وظیفه کوتاهی می­کنیم؛ چون نمی­شناسیم. به این وسیله­ی ارتباطی بین خالق و مخلوق تمسک نمی­جوییم؛ چون معرفت نداریم. در امور خویش به اسباب ظاهری دل می­بندیم؛ اما از آن وجود مبارکی که سبب اتصال میان زمین و آسمان است غافلیم. از این روست که مداومت بر خواندن این دعای شریف در دوران غیبت را تاکید کرده­اند: «اللهم عَرِّفنی نَفسَکَ...»[8] آگاهی و طلب و درخواست در قالب دعا  به درگاه خدا عینیت می­یابد.

دعا برای تعجیل فرج

دعا؛ اظهار عجز و ناتوانی مطلق بندگان در برابر پروردگاریست که همه چیز از آستان اوست. هر کجا سخن از ظهور است سخن از دعاست. سید­بن­طاووس که از بزرگان علمای شیعه است بارها و بارها توفیق تشرف به محضر مقدس امام را پیدا کرده و از ناحیه­ی آن حضرت، به دریافت خطاب «فرزندم» مفتخرگردیده و بر اسم اعظم واقف و بر اسرار آگاه بوده است- هشت قرن پیش خطاب به فرزندش می­نویسد:

بدان که اهم حوائج خواسته­های آن کس است که تو در پناه هدایت و حمایت او به سر می­بری و آن امام زمان توست. پس باید نماز و روزه و دعای تو اول جهت قضای حوائج آن حضرت باشد و بعد خواسته های خودت... آن چه به تو گفتم عمل کن که حقیقتی است روشن و کسی که در مورد مولا سهل انگاری کند و در آن سستی ورزد و از آنچه بیان کردم غافل شود- به خدا سوگند- در اشتباه است؛ اشتباهی که مایه­ی ننگ و عار است! آیا تا به حال اندیشیده­ای که امامان پاک و هدایتگر چگونه به این موضوع اهمیت داده­اند؟ آیا تا کنون نسبت به این امر مهم، اعتنایی کرده­ای؟ باز تکرار می­کنم: با توجه به آن چه بیان کردم، عذری برای تو در اهمیت دادن به دعا برای تعجیل ظهور باقی نمی­ماند.[9] در مجموع باید گفت: دعا برای فرج در پیش افتادن ظهور حضرت ولی عصر اثر قطعی دارد و شرط وفاداری، محبت، معرفت و دیانت آن است که هر شیعه ای برای تعجیل در فرج امام زمان خویش دعا کند.

آثار شگفت انگیز دعا برای فرج

یکی از عالیترین کتابهایی که برکات و آثار دعا برای تعجیل فرج و تکالیف شیعیان را در عصر غیبت آن بزرگوار گرد آورده «مکیال المکارم فی فوائد الدعا للقائم» است که این کتاب به امر مبارک خود امام تألیف شده و حتی نام آن نیز از جانب خود حضرت است.

در جلد اول این کتاب 110 فایده و اثر برای دعا جهت تعجیل فرج را برشمرده که به برخی از آنان اشاره می­کنیم:

-       بهترین و محبوبترین اعمال نزد خداست و مایه خرسندی خدا است.

-       باعث آمرزش گناهان و تبدیل سیئات به حسنات است.

-       تعظیم و اجابت دعوت خداوند متعال و رسول الله است.

-       رستگاری به شفاعت پیامبر گرامی و امام زمان را به دنبال دارد.

-       وفای عهد و پیمان الهی و ادای اجر رسالت نبی اکرم است.

-       موجب اجابت دعا و دفع بلا و عقوبت و نزول نعمت و وسعت روزی است.

-       مایه­ی نایل به دیدار دلارای آن حضرت در بیداری یا خواب است.

-       سبب بازگشت یا رجعت به دنیا در زمان ظهور است.

-       باعث زیاد شدن نور امام زمان در دل است.

-       ایمنی از عذاب و عقوبت آخرت را موجب می­شود.

-       در حکم یاری خداست.

-       مایه طول عمر است.

-       دعاکننده را به ثواب طلب علم نائل می­کند.

-       خواهنده را با امیرالمومنین محشور خواهد کرد.

-       دعای امام زمان را در حق دعا کننده به دنبال خواهد داشت.

-       دعاکننده را نزد خدا و رسول او، محبوبترین خلق خواهد کرد.

-       دعای پیامبر و داخل شدن به بهشت با ضمانت آن حضرت را باعث می­شود.

-       اجر کمک به مظلوم را دارد.

-       ثواب خون خواهی امام حسین را دارد.

-       قبول شفاعت دعاکننده درباره هفتاد هزار گنه کار را موجب خواهد شد.

-       موجب خراش بر چهره ابلیس است.

-       از تشنگی روز قیامت در امان است.

-       فرشتگان در مجلسی که برای تعجیل فرج دعا می­شود حاضر می­گردند.

-       ثواب شهادت در رکاب پیامبر و زیر پرچم حضرت مهدی را دارد.

-       غم های دعا کننده را در دنیا و آخرت از بین می­برد.

-       .....

این حقیقت که دعا برای تعجیل فرج آن حضرت در زودتر فرا رسیدن ظهور، اثر کامل دارد هشدار عجیبی است به مومنان در زمان غیبت که اگر نجات و سعادت خویش و فرج مولای خویش و فرج مولای خود را از خدا می­خواهند، راهی را که پیشوایانشان پیش روی آن­ها نهاده­اند بشناسند و جدی بگیرند و در پیمودن آن تلاش  کنند.

جهاد مالی در راه امام عصر فریضه ای فراموش شده

از جمله مواردی که تذکر آن لازم و پرداختن به آن در حال حاضر، ضروری است نصرت مالی امام زمان است. متاسفانه علی رغم نیاز شدید جامعه­ی شیعه و مردم جهان برای خواندن و شنیدن و دانستن از امام غائب، معارف مربرط به آن موعود جهانی به اندازه کافی در دسترس همگان نیست. البته در گوشه و کنار هستند افرادی یا موسساتی که در جهت آشنا کردن مردم با حجت زنده­ی پرودگار فعالیت خالصانه داشته و دارند؛ اما آن چه تا کنون انجام می­شود به نسبت آن چه باید، بسیار کم و ناچیز است.

تأسف بارتر این که امروزه شاهدیم که دشمنان اهل بیت به ویژه برخی فرقه های گم راه با صرف مبالغ کلان در بسیاری از کشورهای اسلامی و حتی در برخی مناطق مرزی کشور ما، افکار و اندیشه­های باطل خویش را ترویج می­کنند؛ ولی ما از وظیفه مهم تبلیغ غافل مانده ایم، خداوند تبارک و تعالی در قران کریم می­فرماید: «من ذا الذی یُقرِضُ الله قرضا حسناً فَیُضاعِفَه له أضعافاً کثیرهً»[10] کیست که خدا را وام نیکو دهد تا خدا بر او چندین برابر بیفزاید؟

همه ما تا کنون این آیه شریفه را بر پیشانی بانک­ها یا موسسات قرض الحسنه و خیریه دیده­ایم؛ تنها برای جلب رضایت مشتری و تشویق آنان به افتتاح حساب و سرمایه گذاری در کارهای خیر( ! ) غافل از آنکه این اعلام عمومی خدای تعالی برای حرکت انسان­ها در مسیر معرفت، محبت و ولایت خلیفه خدا در روی زمین است؛ چرا که وقتی از امام صادق درباره این آیه شریفه سوال شد. آن حضرت فرمودند: « این آیه درباره پیوند با امام نازل شده است.»[11] همچنین در حدیث دیگری می­فرمایند: «خداوند از روی نیاز به آن جه مردم در اختیار دارند قرض نخواسته است! هر حق که خداوند دارد از آن ولیِّ اوست.»[12] مرحوم موسوی اصفهانی مولف مکیال المکارم وقتی به تکالیف عصر غیبت اشاره می­کند سی و پنجمین تکلیف شیعیان را صله­ی مال به آن حضرت می­شمرد و ضمن استناد به روایات فوق و احادیث متعدد دیگر در این باب می­نویسد: «مومن بخشی از دارایی خود را برای امام زمانش هدیه کند و همه ساله به این کار مداومت نماید و در این عمل شریف، غنی و فقیر، کوچک و بزرگ، مرد و زن یکسانند. الا این که ثروتمند به مقدار توانایی اش و فقیر به مقدار استطاعتش... » ما معتقدیم که خداوند همه کائنات را، موجودات و فرشته ها را، انس و جن را به خاطر اهل بیت آفریده است و انسانها خلق شده­اند تا در مسیر اطاعت خداوند از طریق معرفت به امام زمان خویش و اطاعت از وی پیدا کنند؛ از این روست که معرفت امام و شناساندن او این اندازه مهم است و مومنان بدان عمل کنند. متاسفانه این سنت حسنه در میان ما شیعیان به صورت فرهنگ در نیامده و نهادینه نشده است. و باید منتطران گام­های جدی و عملی بردارند.

بارها دیده ایم که وقتی عضوی از یک خانواده از دنیا می­رود، میلیون­ها تومان صرف برگزاری مراسم متعدد او می­شود و این در حالی است که بسیاری از مدعوین فقط برای تسلی خاطر بازماندگان یا انگیزه های اجتماعی دیگر در مراسم حاضر می­شوند و اصلا نیازی به صرف یک وعده غذا در این مراسم ندارند. آیا بهتر نیست حداقل درصدی از این هزینه­های زیاد صرف تبلیغ فرهنگ اهل بیت شود؟ آیا ارواح گذشتکان از ما راضی­تر نخواهد بود؟

این مثال­ها در سایر عرصه­ها نیز قابل تعمیم است. حتی در مراسم و جشن­های نیمه شعبان نیز در کناز توزیع شیرینی، چراغانی، اطعام و ... باید برای تغذیه فکری و ارتقای سطح معرفت و آشنا ساختن مردم با فضایل آن حضرت و نیز یادآوری طولانی شدن غیبت، غربت و مظلومیت آن بزرگوار، اهتمام جدی به عمل آورد و حتی بدین مسئله اولویت بیشتری داد، زیرا کسب معرفت نسبت به آن جناب و آشنایی با وظایف شیعه در قبال آن آستان و ارجاع شیعیان به شؤون امامت آن بزرگوار، از شیرین کردن کام محبان آن حضرت با نُقل و شیرینی مهم تر است.

از جمله بهترین کارها در این وادی، تالیف و انتشار کتابهای آگاهی بخش و بیدار کننده راجع به امام زمان و تولید محصولات فرهنگی مرتبط با آن امام همام است که سبب برقراری و پیوند و تمسک به آن منجی منتظر گردد.

آنان که امکان تالیف و نشر ندارند حداقل مسائل مالی این آثار را تامین کنند تا با نشر این آثار ارزنده و ایجاد شوق مطالعه در مخاطبان معرفت جو، بذر محبت اهل بیت، را در دل­ها بکارند. پس شناساندن امام به دیگران فقط وظبفه مبلغان رسمی دین نیست؛ اگر چه آن ها در این میان وظیفه سنگین تری دارند.

امام حسن عسکری می­فرمایند: خدای تعالی به موسی (ع) وحی کرد: ای موسی! مرا نزد آفریدگانم محبوب گردان و آن­ها را هم محبوب من کن. موسی (ع) پرسید: برای انجام این امر چه کنم؟ خدای تعالی فرمود: «نعمت های مرا به یاد آن­ها بیاور تا مرا دوست داشته بدارند. پس اگر یک بنده­ی فراری از درگاه من یا کسی را که درگاه مرا گم کرده به من بازگردانی، برای تو بهتر است از این که صد سال عبادت کنی به طوری که روزها روزه بگیری و شب­ها به عبادت بایستی.»

موسی(ع) عرض کرد: بنده­ی فراری از تو کیست؟ خدای تبارک فرمود: «شخص معصیت کار سرکش». موسی (ع) پرسید کسی که درگاه تو را گم کرده کیست؟ خدای متعال پاسخ فرمود:

 «کسی که امام زمانش را نمی شناسد و بعد از شناختنش از او غائب است. کسی که به آیین دین خود آگاه نیست. شریعتش را و راه بندگی پروردگارش را به او یاد بدهید و طریق جلب رضایت خدا را به او بیاموزی...»[13]

اگر کسی بگوید که من نه نفوذ کلام و قدرتی دارم تا حرف مرا بشنوند و نه مال و ثروتی تا در مسیر حضرتش خرج کنم و نه توانایی نگارش کتاب و مقاله و .... دست کم، این از عهده او بر­می­آید تا همواره به یاد آن حضرت باشد و با زبان خویش مبلغ و مروّج امام باشد، و دیگران را نیز برای دعا در تعجیل فرج تشویق کند. و این نباید به معنی دست کشیدن از فعالیت های فردی و اجتماعی باشد. یقینا تبلیغ عملی و رفتاری از زبانی و نوشتاری موثرتر است.

امام صادق (ع) می­فرماید: «ای جماعت شیعه! شما منسوب به م هستید. برای ما زینت باشید و مایه ننگ نباشید. مانند اصحاب امیرالمومنین باشید که اگر یکی از آنان در قبیله­ای حضور داشت امام جماعت، اذان­گو و امانت دار آن­ها می­شد.»[14]

دعای فردی و دسته جمعی

امام موسی­ بن­ جعفر فرمودند: «وجود مبارک او از دیده­ها پنهان می­گردد؛ ولی یادش از دلهای مومنان فراموش نمی­شود.»[15] این یاد همچنین باعث در امان ماندن از انحراف و هلاکت در آخرالزمان است. این سخن خداست که « تک تک و دو تا دوتا برای خدا قیام کنید»[16]

ذعا برای تعجیل فرج را در همه لحظات به صورت خصوصی یا در اجتماعات را باید غنیمت شمرد. امام صادق(ع) می­فرمایند: «هیچ گاه چهل نفر برای دعا نزد هم اجتماع نکنند و خداوند عزوجل را در کاری نخوانند مگر این که خدای متعال دعای آنان را مستجاب می­کند. اگر چهل نفر نبودند و چهار نفر بودند، ده بار خدای عزوجل را بخوانند، خدای متعال دعایشان را می­پذیرد. اگر چهل تن هم نباشند و تنها یکی باشد که چهل بار خدا را بخواند، خدای عزیز و جبار او را اجابت فرماید.» و نیز فرمودند: «هرگاه پیشامدی پدرم را نگران می­کرد، زنان و کودکان را گرد می­آورد و سپس دعا می­کرد و آنها آمین می­گفتند.»[17]

در کتاب مکیال المکارم آمده که حضرت بقیه الله ارواحنا فداه فرمودند: «اگر مومنی در مجالس سوگواری، پس از ذکر مصائب حضرت سیدالشهدا برای من دعا کند، من برای او دعا می­کنم.»[18]

از علامه امینی نقل است که من کسی را که پس از ذکر صلوات، و عجّل فرجهم بگوید، در ثواب نوشتنی کتاب الغدیر خود سهیم می­کنم. گویندگان، ذاکران و شاعران اهل بیت باید محوریت سخن خود را امام عصر قرار دهند و مومنان نیز در فرصت های اجابت دعا، از درخواست فرج آن حضرت از خدا غافل نباشند. از شیخ حسن سامرایی نقل کرده­اند که گفت: « در ایامی که در سامرا مشرّف بودم؛ روز جمعه­ای به هنگام عصر، به سرداب مقدس رفتم. دیدم غیر من، احدی نیست. حالتی پیدا کردم و متوجه مقام صاحب الامر شدم. در آن حال صدایی از پشت سر شنیدم که به فارسی فرمود: « به شیعیان و دوستان من بگویید خدا را به حق عمه­ام زینب قسم دهند تا فرج مرا نزدیک گرداند.»[19]

مکر شیطان برای تاخیر فرج

برخی تصور می­کنند دعا نیازمندتزکیه نفس است. این اشتباه بزرگی است چه بسا از القائات شیطان باشد. شیطان پس از رانده شدن از درگاه خدای تعالی، از خدا خواست تا در عوض عبادت­های چند هزارساله اش، تا پایان دنیا به او مهلت داده شود: «شیطان از خدا درخواست کرد که پروردگارا! پس مرا تا روزی که خلق مبعوث می­شوند، مهلت ده. خداوند فرمود: تو تا وقت معین و معلوم از مهلت داده شدگانی.»[20]

امام محمد باقر در مورد مرگ شیطان در هنگام ظهور می­فرمایند: «منظور از وقت معلوم در آیه شریفه، روز قیام قائم آل محمد(ص) است. هرگاه خداوند او را بر انگیزد، ابلیس در مسجد کوفه می­آید؛ در حالی که بر زانوانش راه می­رود و می­گوید ای وای از این روزگار! آن گاه پیشانیش را می­گیرند و او را گردن می­زنند. آن هنگام، روز وقت معلوم است که مدت او به پایان می­رسد.»[21] این است که شیطان با تمام ترفند ها و مکر و حیله ها و با کمک اعوان و انصارش، از متمرکز شدن توجهات مردم به ولی عصر مانع می­شود و هر چه در توان دارد برای به تعویق انداختن روز ظهور به کار می­گیرد.

تذکری سودمند

یکی از نقاط ضعف عمده که در میان نویسندگان، پژوهشگران و روشن فکران مسلمان وجود دارد پرداختن به حاشیه و غفلت از متن ظهور است. مباحثی همچون ابعاد جامعه شناختی و روان شناختی انتظار، برگزاری کنگره­های شعر و بعضا موسیقی!! راجع به مهدویت شیرین است ولی ما به شناخت آن حضرت و متعاقبا دعا موظفیم و حتی شناخت نشانه ­های ظهور از اهمیت بعدی برخوردار است. امام حسن (ع) در عالم خواب یا مکاشفه به آیت الله میرزا محمد باقر فقیه ایمانی فرمودند: « در منبرها به مردم بگویید و به آنان دستور دهید توبه کنند و درباره تعجیل ظهور حجت دعا کنند. دعا برای آمدن آن حضرت مانند نماز میت نیست که واجب کفایی باشد و با انجام دادن عده ای از گردن دیگران ساقط شود؛ بلکه مانند نمازهای 5گانه است. بر هر مرد زن بالغ واجب است برای ظهور امام زمان غایب دعاکند»[22]

اگر تا امروز به وظیفه عمل نکرده­ایم و از دعا برای فرج منتقم آل محمد غافل مانده­ایم، برای جبران دیر نشده است. بیایید با خدای مهربان عهدی ببیندیم.....

لزوم توجه، توسل و رجوع به ساحت مقدس امام حاضر

متاسفانه مشاهده می­شود که ما در توسلات و نذرو نیازهای خویش کمتر به وجود حضرت صاحب الزمان متوجه می­شویم. چون این دوران، دوران امامت آن وجود نازنین است اگر در گرفتاریها به ذوات مقدس معصومین متوسل شویم،نهایتا آن بزرگواران ما را به فرزند خود ارجاع می­دهند. چنان که امیرالمومنین مقدس اردبیلی را که اشکالات علمی خود را به کنار تربت شاه ولایت آورده بود به امام زمان توجه داده و فرمودند: «به مسجد کوفه برو و سوالات خود را از امام زمان خویش بپرس.»

اگر قبول داریم که شأن امام شأن پدریست[23] و ما خود را از فرزندان او می­دانیم طبیعی است که همانگونه که با پدر جسمانی خود با ادب به گفتگو می­نشینیم می­توانیم با پدر معنوی خود نیز دائما سخن گفته و نجوا کنیم؛ و چه بسا حرفهایی که با نزدیکترین کسان خویش قابل طرح ندانیم به راحتی با آن رازدار مهربان در میان نهیم. و از حضرتش بخواهیم: این همه ی محبت و عاطفه! ای مهربان! برای ما توفیق انجام اعمال از خدا را مسالت فرما که نتیجه­اش رضایت خداوند و خشنوی شما باشد. دعایمان کنید تا زینت شما باشیم نه مایه­ی شرمساریتان....

امروزه خطرات مهلکی در کمین آیین و عقیده­ی ماست. اول زرق و برق دنیا، نفس اماره و ابلیس وسوسه گر که به عزت خدا قسم یاد کرده که انسانها را به گمراهی و ضلالت بکشاند. از دیگر سو در آخرالزمان به سر می­بریم. روایات از فتنه ها و ابتلائات پیچیده ای که دین نگه داری را در این دوران مشکل می­سازد سخن گفته­اند. خطر دیگر رواج بی­بند و باری فکری است. و راهزنان دین و عقیده سر راه انسانها قرار گرفته­اند.

چاره ای نداریم؛  جز اینکه برای یافتن حقیقت باید به قران و امام زمانمان تمسک جسته و چنگ بزنیم. به راستی روزی چند روایت از ائمه طاهرین را مورد مطالعه قرار می­دهیم؟ مگر نه این است که هر روز به تماشای فیلم­ها و سریال­ها می­نشینیم. ساعت­ها به مطالعه­ی مجلات رنگارنگ مشغول می­شویم؟ این در حالی است که تنها و تنها کلام معصوم است که نور است[24]. تنها و تنها فرمان معصوم است که موجب رشد و کمال معنوی می­شود[25]. تنها و تنها حدیث امام است که قلبها را زنده می­کند.

آیا می­دانید ما مجوز شرعی برای شنیدن هر سخنی نداریم؟ در روایات داریم که اگر گوینده از جانب خدای متعال سخن بگوید شنونده خدای تعالی را عبادت کرده است و در غیر این صورت، مستمع غیر خدا یعنی طاغوت­ها، شیطان­ها و ... را پرستیده است. پر واضح است که کلام خدا را از زبان خدا باید شنید و زبان خدا یعنی لسان الله فقط و فقط چهارده معصوم است.

امام عصر اینک تنها «پناهگاه محکم» و یگانه «فریاد رس زمان» است و از کسانی که او را بطلبند دست­گیری می­کند و این ما هستیم که متاسفانه در توجه و توسل به آن جناب کوتاهی می­کنیم. گر گدا کاهل بود تقصیر صاحب خانه چیست؟

بیاییم همه مضطر امام زمان شویم، در شبانه روز دقایقی را برای خلوت با او خالی کنیم، قطب نمای زندگی­مان قطب عالم امکان را نشان دهد، دل را با قلب علم هستی پیوند بزنیم، بگذاریم خون با نوای یا مهدی در رگ هایمان بدود و ضربان قلب ما العجل یا بقیه الله بگوید. یادمان نرود که او صاحب مکان و زمان است. یادمان نرود که زندگانی به دور از تو مردگی و مرگ بدون معرفت او مرگ جاهلی است. همه اوقات زندگی را با یاد او زنده و جاودانه کنیم.

برای سلامتی اش صدقه بدهیم؛ روزه بگیریم؛ قربانی کنیم؛ اسفند دود کنیم؛ در نثار هر صلواتی با ذکر و عجل فرجهم تعجیل فرجش را بخواهیم؛ بی تاب زیارتش باشیم و برای آمدنش لحظه شماری کنیم.

شرط محبت و مروت نیست که همیشه در حوائج و دردهایمان به آن آستان متوسل شویم؛ اما در خوشی­هایمان به یاد او نباشیم! از امام زمان برای خود خرج نکنیم، مال و جان و آبروی خود را برای حضرتش هزینه کنیم که در واقع هزینه نیست، سرمایه گذاری جاودانه آخرتی است. چنان چشم به راهش باشیم که دیگران از ما عطر انتظار را استشمام کنند. فرزندانمان را با امام آشنا کنیم و بدانیم که برقراری پیوند معنوی و قلبی با آن امام همام از کلاس زبان و کامپیوتر برای آنان ضروری تر است!

چه می­شود اکر گوش به زنگ فرج باشیم. نه تنها در قنوت­هامان که در رکوع و سجود نیز برای فرج دعا کنیم. شب­ها به یاد حضرتش و آرزوی درک ظهور نورانی­اش به خواب رویم و بلافاصله بعد از برخاستن از خواب به آن حضرت سلام کنیم. صبح­ها با دعای عهد در سپاه حضرت اعلام حضور کنیم. 

می­دانیم که امر فرج یک شبه اصلاح خواهد شد. پس هر لحظه امکان دارد نوای دلنشین «أنا بقیه الله» در عالم طنین انداز شود. مگر نه این است که هر نعمتی که می­رسد و کنار هر سفره­ای که متنعم می­شویم، همه از وجود و برکت ولی الله اعظم است. پس ولیّ نعمت خود را فراموش نکنیم. باور کنیم که قران و عترت جدایی ناپذیرند و کتاب خدا ما را سوی امام هدایت می­کند پس قران را که گشودیم، شریک قران را فراموش نکنیم. و تفسیر قران را از قران ناطق روزگار بشنویم. به نماز که ایستادیم، «واجعل صلاتنا به مقبوله[26]» را به خاطر بیاوریم. به هنگام گفتن « اهدنا الصراط المستقیم» به هوش باشیم که صراط مستقیم در این روزگار وجود مقدس اوست. بهترین مصداق «امر به معروف» را سوق دادن جامعه به سوی امام عصر تلقی کنیم. هیچ «منکری» را بالاتر از غفلت از محبوب ندانیم. پایه های تربیت کودکان و فرزندانمان را بر القای محبت او استوار کنیم. مشی ما در زندگی، انجام عمل صالح در راه کسب رضایت خدای تعالی و امام عصر باشد. 

این کارها کم­ترین و حداقل ترین کاریست که می­توانیم در حق اماممان انجام دهیم. به یقین آن وقت است که نیازی به جست و جو کردن مکان امام نخواهیم داشت؛ حضرت خود به سراغمان می­آید و یا در حقمان دعا می­کند و شر و فتنه و بلا را از ما و خانواده و دوستان ما دور می­سازد و ما را مورد اشراف خاص خویش قرار می­دهد.

با دعا، فرج زودتر تحقق می­یابد

امام صادق (ع) فرمودند: «وقتی عذاب و سختی بر بنی اسرائیل طولانی شد، چهل روز به درگاه خدا گریه و ناله کردند. خدای متعال به موسی و هارون وحی فرمود که آن­ها را از دست فرعون نجات دهند و این در حالی بود که از 400 سال عذاب 170 سال باقی مانده بود. خداوند به دعای بنی اسرائیل، از 170 سال آن صرف نظر کرد» آنگاه امام فرمودند: «اگر شما شیعیان نیز چنین تضرع و زاری کنید، خداوند فرج ما را می­رساند؛ ولی اگر دست روی دست بگذارید، وقتی کار به نهایت رسید، گشایش فرا می­رسد.»[27]

مولف مکیال المکارم با استناد به این حدیث می­گوید: آن چه از روایات به دست می­آید ظاهرا این است که وقت ظهور امام زمان از امور بدائیه است یعنی امکان پس و پیش افتادنش هست.

امام رضا (ع) می­فرماید: «جز این نیست که امر فرج به طور ناگهانی برایتان رخ می­دهد[28]» و امام باقر (ع) می­فرمایند: « هر صبح و شام منتظر این امر باشید»[29] ما موظف شده ایم فرج را نزدیک بدانیم؛ چنان که با تأسی به قران کریم در دعای عهد می­خوانیم: « در ظهورش برای ما شتاب کن که آن­ها آن را دور می­پندارند و ما نزدیکش می­دانیم.»

روزگاری شیعیان بحرین در اظطرار و تنگنای عجیبی قرار گرفتند و سه شبانه روز از والی ناصبی آن مهلت خواستند تا با توسل به امام عصر مشکل خود را حل کنند. آنان از میان خود سه فرد عالم و باتقوی را انتخاب کردند تا هر روز یکی از ایشان دست توسل به امام زمان بردارد. شب اول و دوم نمایندگان شیعه نتیجه­ای نگرفتند. شب سوم محمد­بن عیسی توفیق تشرف به محضر امام را پیدا کرد و آن حضرت پاسخ معمای انار و حیله وزیر را تشریح فرمود. این روی داد به داستان انار معروف شد. نکته مهم این است که وقتی محمد­بن عیسی از حضرت مهدی سوال کرد که چرا شب اول و دوم عنایت نفرمودید؟ امام پاسخ دادند: «اگر یک شب مهلت می­خواستید، همان شب اول به مقصود می­رسیدید.»[30] در این فرمایش امام نکته ای وجود دارد و آن اینکه اگر معرفت شیعیان به حدی برسد که همین امشب فرج حضرت را بخواهند صدور اذن قیام به ایشان از جانب حق تعالی استبعادی ندارد. آری آن حضرت کهف و پناهگاه است؛ غوث و فریادرس است؛ مفرّج الکرب و گشایشگر رنج هاست؛ مُزیلُ الهم و زداینده­ی غم­هاست؛ کاشف البلوی و برطرف کننده­بلاهاست.

خدایا به خاطر طولانی شدن زمان غیبت و بی­خبر بودن ما از آن مولا، یقین را از ما سلب نکن و یاد او و انتظار کشیدن او و ایمان به او و قدرت یقین نسبت به ظهور او و دعا کردن و حق او و درود فرستادن بر او را از ما مگیر.[31]

خدایا حتی برای لحظه ای ما را از یاد آن حضرت و دعا برای فرجش غافل نساز. و فرج او را برسان.

امام مهدی علیه السلام :

«برای تعجیل در فرج بسیار دعا کنید که همانا گشایش و فرج شما در آن است.»

 کمال الدین ج2- ص485

فصل سوم- چه باید کرد؟

جایگاه امام زمان در زندگی ما کجاست؟

از وقتی که مسجدالنبی ساخته شد پیامبر اکرم در موقع ایراد خطبه و سخنرانی برای مسلمانان (مخصوصا روزهای جمعه) بر تنه­ی درخت خرمایی که در صحن مسجد باقی مانده بود تکیه می­دادند؛ منتها وقتی جمعیت زیاد شد، اصحاب پیشنهاد کردند که منبری برای رسول خدا ساخته شود تا همگان، به آسانی بتوانند پیشوای مهربان خود را ببینند. پیامبر نیز اجازه فرمودند؛ منبری از چوب با دو پله و یک عرشه ساخته شد. اولین جمعه ای که پیش آمد، رسول خدا جمعیت را شکافت و با پشت سر گذاشتن آن ستون نخل، به طرف منبر رهسپار شد. همین که بر عرشه منبر قرار گرفتند، به ناگاه صدای ناله­ی ستون خشکیده همانند زنِ فرزند مرده بلند شد. با ناله­ی ستون جمعیت نیز گریستند. رسول خدا از منبر به زیر آمدند؛ ستون را در بغل گرفتند و دست مبارک خود را بر آن کشیدند و فرموندند: «آرام باش!» سپس به سمت منبر بازگشته خطاب به مردم فرمودند: «ای مردم! این چوب خشک نسبت به رسول خدا اظهار علاقه و اشتیاق می­کند و از دوری من محزون می­گردد؛ ولی برخی از مردمان باکشان نیست که به من نزدیک شوند یا از من دور گردند! اگر من او را در بغل نگرفته بودم و بر او دست نکشیده بودم، تا روز قیامت از ناله خاموش نمی­شد.»[1]

آری درخت خشک لحظه ای از پیامبر دور شد صدا به ناله بلند کرد، با اینکه حضرت را می­دید. ما را چه شده است که امام زمان خویش را نمی­بینیم و از او دوریم؛ اما به زندگی عادی خویش سرگرم ایم؟ به یاد همه کس و همه چیز هستیم، جز امام زمانمان!

سید کریم پینه دوز از بخت یارانی بود که توفیق و سعادت دیدار ولیّ غایب خدا را در حجره محقر خود داشت. نوشته اند که روزی امام از آن مرد سعادتمند پرسیدند: «سید کریم! اگر هفته ای بگذرد و ما را نبینی چه خواهی کرد؟» سید کریم پاسخ داده بود: آقا جان می­میرم! حضرت ولی عصر نیز فرموده بودند: «اگر این گونه نبود به سراغت نمی­آمدم.»

تعارف را کنار بگذاریم. اگر به راستی چنین حالتی به برخی شیعیان دست بدهد و فراق حضرت دست کم، گروهی را اندوهگین و بی­قرار سازد، به سعادت وصال و حضور ایشان نخواهیم رسید؟

داستان ما داستان طفل صغیری است که پدر خویش را از دست می­دهد. ولی به دلیل عدم بلوغ فکری، نمی­داند به چه بلا و محرومیتی گرفتار شده است؛ اما بزرگترها که عمق مصیبت را درک می­کنند برای وی دلسوزی می­کنند. به بیان امام حسن عسکری(ع):

«سخت تر از یتیمی که پدرش را از دست داده، آن یتیمی است که از امامش بریده شده است و نمی­تواند به او برسد.»[2]

پیامبر اکرم فرموندند: «هیچ بنده­ای ایمان به خدا ندارد مگر اینکه من در نزد او از خودش محبوبتر باشم و عترت مرا بیش از عترت خود و خانواده­ام را بیش از خانواده خود و جان مرا بیش از جان خود دوست داشته باشد.»[3]

اگر فرزند ما در بازگشت از مدرسه اندکی تاخیر کند آیا آرام و خونسرد در جای خود می­نشینیم؟ کدام یک از ما تأخیر در ظهور امام را جدی گرفته­ایم؟ دوری از امام حاضر، چه تعداد از شیعیان را دردمند و دل نگران ساخته است؟ اصلا چند درصد جامعه شیعه غیبت امام را مشکل و درد می­داند که به دنبال درمان و دوای آن باشند؟ چند نفر را دیده­اید که در این مصیبت، آسایش خویش را، اگر چه موقت و محدود، از دست داده باشند؟ سراغ دارید کسی را که هر چند وقت یک بار، خواب و خوراکش مختل شده باشد؟

اگر پرسش نامه ای در اختیار ما بگذارند و از ما بخواهند گرفتاری­های خود را به ترتیب اولیت فهرست کنیم، چند درصد نخستین گرفتاری خود را غیبت امام زمان خواهیم دانست؟

اگر هم اکنون فرشته ای از آسمان نازل شود و بگوید من از جانب حق ماموریت دارم فقط یک خواسته تو را حتما برآورده سازم، کدام یک از ما مهمترین حاجت و خواسته خود را فرج امام عصر ذکر خواهیم کرد؟ در سفرهای زیارتی، در اوقات استجابت دعا، در آن لحظه هایی که دل می­شکند  اشک جاری می­شود، چه تعداد از ما، درخواست فرج را در اولویت دعاهایمان قرار می­دهیم؟

تأسف آور است که بگویم یکی از همکاران فرهنگی پس از مطالعه­ی این سطور به نویسنده گفت: من تا به حال نمی­دانستم که علت غیبت امام بی­وفایی و بی­معرفتی ما شیعیان است.

به راستی امام عصر در کجای زندگی ما جای دارد؟ متن یا حاشیه؟ چند دقیقه از 24 ساعت شبانه روز ما اختصاص به حضرت بقیه الله دارد؟ متاسفانه باید گفت حتی در حاشیه زندگی برخی از ما نیز حضور آقا لمس نمی­شود. اگر یک بار کسی من و شما را به خانه خویش دعوت کند و بر سر سفره­ی خویش بنشاند و به اصطلاح نمک گیرمان کند، سعی می­کنیم به هر نحو ممکن، این محبت او را تلافی کنیم. چگونه است که عمری، خود به همراه خانواده و بستگان و هم وطنان و هم نوعان و ... همه مخلوقات خدا، مهمان خوان کرم امام عصر هستیم، ولی حق نمک را ادا نمی­کنیم؟!

متاسفانه اطلاعات و آگاهی برخی نوجوانان و جوانان شیعه از زندگی برخی ورزش­کاران اروپایی و چهره­های به اصطلاح هنری داخلی و خارجی بیش از اطلاعات عمومی آنان راجع به پیشوایان دین است. آیا جای امام عصر در زندگی فردی و اجتماعی ما خالی نیست؟ آشنایی اکثر شیعیان با زندگی امام دوازدهم چیزی مبهم و تاریک است. فلسفه­ی غیبت امام و شرایط ظهور آن حضرت برای آنان به خوبی تبیین نشده...مگر از یازده امام پیشین چه قدر می­دانیم؟

اگر چند سال باران نبارد و خشک سالی مزارع، کشتزارها و دام های ما را تهدید کند، حاضریم سر و پا برهنه به بیابان برویم و نماز استسقا بخوانیم؛ آیا شایسته نیست دوازده قرن غیبت- که خشکسالی معنوی و قحطی دیانت را به دنبال داشته و سعادت دنیا و آخرت ما را تهدید کرده و دین نگه داشتن را همچون گرفتن آتش در کف دست مشکل ساخته است- ما را برای نماز جهت ظهور و تعجیل فرج، به دشت­ها و صحراها بکشاند؟ این کاری بود که بنی اسرائیل کردند و جواب گرفتند. پیر و جوان و زن و کودک به بیابان رفتند و یکپارچه خلاصی خود را از ستم فرعونیان طلب کردند و خداوند متعال نیز 170 سال از باقی مانده عذاب آنها را بخشید.

آری برای امور شخصی و منافع دنیوی –هرچند کوچک- دست به دعا می­شویم؛ اما برای رسیدن وقت ظهور با آن همه سفارشاتی که شده کم تر دعا می­کنیم و یا برخی اوقات دعاکنندگان برای ظهور را به باد اتهام و تمسخر می­گیریم.

در توسلات و سفرهای زیارتی ما نیز اماممان غریب است. شده تا به حال مفاتیح الجنان را باز کرده و زیارت حضرت صاحب الامر را بخوانیم و در بخش بخش آن تعمق کنیم؟

روی عنوان اشک برای امام زمان-استاد رائفی پور کلیک کنید تا دانلود فایل صوتی برای شما نمایش داده شود

«وَ بِیُمنِهِ رُزِقَ الوَری وَ بِوُجودِهِ ثَبَتِ الأرضُ وَ السّما»

به یمن وجود او تمام خلایق روزی می­خورند و آسمان و زمین پا برجاست.

مفاتیح الجنان - بخشی از دعای عدیله